Pierre Boulez – Bladmuziek & partituren

De Fransman Pierre Boulez (1925-2016) was een componist en dirigent van wereldfaam. Hij leverde een belangrijke bijdrage aan de hedendaagse muziek na 1945 als één van de grondleggers van de seriële muziek. Voor de opera- en orkestopnames die hij maakte ontving hij gedurende zijn carrière maar liefst 26 Grammy’s. Vele van deze opnames worden tegenwoordig als referentiemateriaal beschouwd.

Ontdek de bladmuziek van Pierre Boulez en lees hier meer over zijn leven!

Zijn jeugd

Hij werd in 1925 in Montbrison/Loire geboren in een katholiek gezin. Zijn vader Léon was ingenieur in een staalfabriek. Pierre kreeg zijn eerste pianolessen op zevenjarige leeftijd, gevolgd door lessen kamermuziek en koorzang. Net zoals zijn vader had hij een grote aanleg voor natuur- en scheikunde en hij sloot zijn middelbare school al op 16e jarige leeftijd succesvol af. Na een korte tijd wiskunde gestudeerd te hebben besloot hij zich te richten op de muziek. Hij kwam terecht bij het conservatorium van Parijs waar hij uiteindelijk zou gaan studeren bij de grootmeester Olivier Messiaen.

Om in zijn levensonderhoud te kunnen voorzien gaf hij wiskundelessen aan de zoon van zijn huisbaas en speelde daarnaast ondes Martenot (een vroeg monofoon elektronsich toetseninstrument) bij radiodrama’s en af en toe in het orkest van “Folies Bergères”. Gedurende dezelfde periode componeerde hij zijn eerste werken en begon hij ensembles te dirigeren. De jonge Pierre Boulez wilde graag een podium bieden voor hedendaagse muziek en organiseerde daartoe samen met zijn vriend Jean-Louis Barrault de serie “Petit Marigny” concerten. Het was niet eenvoudig om dirigenten te strikken voor het hedendaagse repertoire en dus stond de jonge Boulez geregeld zelf op de bok.

Verhuizing naar Duitsland

Piere Boulez verhuisde in 1959 op uitnodiging van de Südwestfunk (Tegenwoordig Südwestrundfunk SWR) naar Baden-Baden en was daar werkzaam als “composer in residence” en dirigeerde er ook af en toe. Niet veel later zou hij debuteren bij het Concertgebouworkest, het orkest van de Bayerische Rundfunk, de Berliner Philharmoniker, enz.

Zijn debuut in Bayreuth vond plaats in 1966 met een uitvoering van Parsifal. Hij zou er later van 1976 tot 1980 de legendarische Patrice Chéreaus regie van de Ring des Nibelungen dirigeren, waarbij er na de laatste voorstelling maar liefst 85 minuten lang geklapt werd en het orkest 101 keer opnieuw opkwam.

Hij richtte in 1976 het internationaal gelauwerde “Ensemble Intercontemporain” op, met als doel hedendaagse muziek met een solistisch bezet ensemble uit te kunnen voeren. Ensemble Intercontemporain geniet wereldwijde erkenning als één van de meest voorname ensembles voor hedendaagse muziek.

Stijl

Pierre Boulez was een voorvechter van de seriële muziek. Zijn meest bekende werk is “Le Marteau sans maître”, dat hij componeerde tussen 1953 en 1957. Hij experimenteerde ook met aleatorische muziek, waarbij toeval een grote rol kan spelen en/of de uitvoerder de vrije hand heeft in belangrijke elementen van de compositie (toonhoogte, dynamiek, welk fragment waar te spelen enz.).

Andere bekende werken zijn de “Douze Notations” voor piano, waarin de twintigjarige Boulez de dodecafonie (twaalftoonstechniek) met een knipoog gebruikt in werkjes die elk 12 maten lang zijn. Deze miniaturen bewerkte hij later ook voor orkest. Een ander belangrijk werk is "Pli Selon Pli" voor sopraan en orkest (1960). Het is zijn langste compositie en het laatste werk dat hij ooit in Nederland dirigeerde (2012).

Ontdek hier de wereld van Pierre Boulez in verschillende categorieën:

• Kamermuziek van Pierre Boulez
• Pianomuziek van Pierre Boulez
• Vocale muziek van Pierre Boulez
• Orkestmuziek van Pierre Boulez
• Boeken van & over Pierre Boulez