Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Hortus Musicus
voor: Viola da gamba [viool/ dwarsfluit], basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 122065
M.S.3
voor: Viool, gitaar
Partitur und Stimme
Artikelnr.: 119030
für Bläser
voor: Klarinette, FAG
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 306370
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 284707
Opera VI
voor: Viool, basso continuo
Artikelnr.: 247905
voor: Dwarsfluit, piano
Artikelnr.: 279784
aus op. 40
voor: Cello, piano
Artikelnr.: 279338
Universal Blockflöten Edition
voor: Altblokfluit, basso continuo
Pianopartituur, 2 Speelpartituren
Artikelnr.: 113851
HWV 359b, 379
voor: für Flöte und Basso continuo
Artikelnr.: 113826
op. 10
voor: für Flöte und Klavier
Artikelnr.: 113403
Bärenreiter Urtext
voor: Viool [hobo], hobo, basso continuo
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 122193
voor viool of fluit en basso continuo
Urtext
voor: Dwarsfluit [viool], basso continuo
Speelpartituur, losse partijen
Artikelnr.: 115325
Zwei Sonaten für Orgel und Orchester (Sammelband, Urtextausgabe) (Collection, Urtext)
voor: Orgel, orkest, basso continuo
Partituur (Urtext)
Artikelnr.: 116475
aus "12 Cello Sonatas" op. 2
voor: Cello, Basso continuo, Cello
Speelpartitur, losse partij
Artikelnr.: 117110
voor: 4 VL 3 VA VC BC
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 109193
voor: Gitaar
Artikelnr.: 108212
op. 13/2
voor: Flöte (Violine), Violine und Basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 101674
op. 1
voor: 2 Blockflöten (SA)
Speelpartituur
Artikelnr.: 106934
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 176446
Parte prima No. 1 - 6
EMB Urtext
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 193252
voor: 2 Violas and Piano
Boek
Artikelnr.: 404299
N.19-23 per Violino e Basso Continuo (o Violino ad Libitum)
voor: Viool, basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 561966
für Viola da gamba (Viola) und Cembalo
voor: Viola da gamba [altviool], klavecimbel [piano]
Piano-partituur, solopartijen
Artikelnr.: 116781
with marked and unmarked string part
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 661780
Flute Et Piano
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 179564
Das Blockflötenrepertoire
voor: Altblokfluit
Bladmuziek
Artikelnr.: 413700
nach der Triosonate d-moll für Orgel
Blockflötenmusik
voor: Tenor-Blockflöte, Cembalo
Speelpartitur, losse partij
Artikelnr.: 117694
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 619646
Bearbeitung für Viola und Klavier
original für Violine und Klavier
voor: Altviool, piano
Artikelnr.: 584386
nach dem Erstdruck herausgegeben
Edition Schott
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 630906
Brüsseler Sammlung
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 781179
voor: 2 dwarsfluiten, piano
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 165592
aus "Méthode de Clarinette"
Edition Schott
voor: Klarinet, piano
Losse partij(en)
Artikelnr.: 355057
Original für Violine und Klavier
voor: Cello, piano
Losse partij(en)
Artikelnr.: 466790
Barocksonaten in Bearbeitung
für Altsaxophon und Basso continuo
voor: Altsaxofoon (es), basso continuo
Losse partij Altsaxofoon, 2 Playback-CDs
Artikelnr.: 661456
Il Flauto Traverso
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Losse partij(en)
Artikelnr.: 393395
Sonaten 1-3
voor: Dwarsfluit, basso continuo [piano]
Pianopartituur, losse partij Basso continuo
Artikelnr.: 203258
voor: ABFL (FL/VL) GIT
Artikelnr.: 215950
voor: Klarinet, viool
Speelpartituur
Artikelnr.: 133710
Musica Rara
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, 2 speelpartituren
Artikelnr.: 414252
Vol. I: 12 Sonate Per Violino E Violoncello
voor: Viool, cello
2 losse partijen
Artikelnr.: 129252
Edition Schott
voor: Altblokfluit, basso continuo
Losse partij(en)
Artikelnr.: 420832
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Klarinet (bes)
Losse partij, playback-CD
Artikelnr.: 247499
Urtextausgabe
voor: Cello, piano
Partituur (Urtext)
Artikelnr.: 796779
Op. 74
voor: Piano 4-handig
Bladmuziek
Artikelnr.: 1027111
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 778708
Barockmusik für Sopransaxophon
voor: Sopraansaxofoon, basso continuo
Losse partij sopraansaxofoon (Bes)
Artikelnr.: 666455
6 Sonaten / op. 13 / Sonaten 4-6
Klavierpartitur mit Cellostimme
voor: Dwarsfluit, basso continuo [piano]
Pianopartituur, losse partij Basso continuo
Artikelnr.: 681770