Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Das Blockflötenrepertoire
voor: 2 altblokfluiten, basso continuo
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 413699
voor: Viool, cello, piano (piano trio)
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 164902
voor: Sopraanblokfluit, piano
Speelpartitur, losse partij
Artikelnr.: 418900
op. 6/6
voor: Altblokfluit, gitaar
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 377654
für zwei Violinen oder Flöten und Gitarre (Violoncello ad lib.)
voor: 2 violen [fluiten], gitaar; cello ad lib.
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 434086
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 162272
voor: 2 Sopran-Blockflöten und Klavier
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 354316
voor: Sopraanblokfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 355435
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 353960
voor: 2 violen
2 speelpartituren
Artikelnr.: 551319
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek
Artikelnr.: 404193
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 763426
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 796426
Band 3: Sonate 7-9
Camera Flauto Amadeus 140
voor: Altblokfluit [fluit/hobo], basso continuo
Artikelnr.: 297771
voor: Altblokfluit [fluit/hobo/viool], gitaar
Partituur, solopartij
Artikelnr.: 394483
Edited from the sources
Wiener Urtext Edition
voor: Viool, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 301256
voor: Cello, basso continuo
Bladmuziek
Artikelnr.: 722515
voor: Sopran-Blockflöte (Tenor-Blockflöte) und Basso continuo
Bladmuziek
Artikelnr.: 754216
voor: Cello, basso continuo
Bladmuziek
Artikelnr.: 759214
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 401357
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 140235
voor: Cello, piano
Artikelnr.: 378470
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 383474
voor: Klarinet
Artikelnr.: 261566
voor: Klarinet (bes)
Solopartij, playback-CD
Artikelnr.: 224283
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 207310
voor: Dwarsfluit, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 238277
voor: Altblokfluit [fluit/viool], basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 122128
voor: Piano
Artikelnr.: 184623
voor: Viool, cello
2 speelpartituren
Artikelnr.: 177200
voor: ABFL (OB/FL/VL) BC
Artikelnr.: 225767
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 382334
mit hinzugefügter Klavierbegleitung (Sammelband, Urtextausgabe) (Collection, Urtext)
voor: Cello, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 383717
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 491382
voor: Altblokfluit [viool], basso continuo
Partituur, losse partijen, audiobestanden
Artikelnr.: 4605
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 664667
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen, audiobestanden
Artikelnr.: 6485
voor: 2 cello's
Speelpartituur (pdf download)
Artikelnr.: 2163
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 205397
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 625799
for 2 violoncelli
voor: 2 cello's
2 speelpartituren
Artikelnr.: 404189
voor: Dwarsfluit, hobo, piano
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 101676
from "Tutta l’Arte della Trombetta"
Edward H. Tarr Series
The Brass Press
voor: 5 trompetten [koperblazerskwintet], pauken
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1670965
voor: 2 hobo's
Artikelnr.: 1690254
voor: Tuba, piano [orgel]
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1666946
Diletto Musicale
voor: 2 violen, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1678345
voor: 2 melodie instrumenten (c/bes/es), harmonieorkest
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 588281