Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Urtext Primo – A new concept for the beginner
Edition with German and English Commentary
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext, verzameling)
Artikelnr.: 498364
Camera flauto Amadeus 122
voor: Altblokfluit, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 186378
Simply Classics
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 311509
(Facile) (Urtextausgabe) (Urtext)
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 401130
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 630393
Collection Hedwig Bilgram
voor: Trompet (c) [hobo], orgel
Orgelpartituur, solopartij
Artikelnr.: 200664
(Moonlight)
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 613304
K 306-357
Oeuvres complètes pour clavier, volume 7
Le Pupitre 37
voor: Klavecimbel
Bladmuziek
Artikelnr.: 177114
Piéces transcrites
pour Trompette et Orgue
Collection Marie Clair Alain
voor: Trompet (bes), orgel
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 313412
Parte quarta (No. 151-200)
EMB Urtext
voor: Piano [klavecimbel]
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 197563
K 507-555
Oeuvres complètes pour clavier, volume 11
Le Pupitre 41
voor: Klavecimbel
Bladmuziek
Artikelnr.: 177123
Parte seconda (No. 51-100)
EMB Urtext
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 164533
Leineneinband
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 401330
für Klarinette (Viola) und Klavier
voor: Klarinet, piano
Artikelnr.: 378468
Breitkopf Urtext Edition
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 284666
for one to for instrumental parts (violino, viola da braccio, viola da gamba, trombone, bassono) und Basso
voor: 1-4 melodie-instrumenten, basso continuo
Partituur
Artikelnr.: 779436
BWV 1019
voor: Viool, piano [klavecimbel]
Piano-uittreksel
Artikelnr.: 1020854
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek, playback-CD
Artikelnr.: 181037
Innsbruck, 1660
Musik am Hofe zu Innsbruck Band 1
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 157799
für Traversflöte (Sopranblockflöte) und Bc
voor: Dwarsfluit, piano
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 161014
voor: Sopraanblokfluit [altblokfluit], piano
Piano-partituur, solopartijen
Artikelnr.: 218054
Early Recorder Music by G.P. Cima & G. Frescobaldi for Descant (Soprano) Recorder and basso continuo
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Sopraanblokfluit, basso continuo
Piano-partituur, solopartij, playback-CD
Artikelnr.: 491047
voor: 2 altblokfluiten, piano
Artikelnr.: 418880
Erstausgabe
L'arte del flauto
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 418405
voor: Viool, piano
Artikelnr.: 418120
Fontana Di Musica 77
voor: Altblokfluit, klavecimbel [piano]
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 421185
voor: Orgel
Bladmuziek
Artikelnr.: 144373
für drei Violen da Gamba oder zwei Violen da Gamba und Basso continuo
(mit Faksimile der Quelle)
voor: 3 viole da gamba
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 676999
voor: 2 altblokfluiten (duo)
2 speelpartituren
Artikelnr.: 664444
Essercizii Musici
voor: Altblokfluit
Buch + CD
Artikelnr.: 478306
Camera flauto Amadeus 67
voor: Altblokfluit [fluit/hobo], basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 200580
voor: 3 BFL BC
Partituur, partijenset
Artikelnr.: 413468
Slipcase edition
ABRSM Signature
voor: Piano
3 muziekboeken, CD
Artikelnr.: 554178
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Fluit, klavecimbel [piano]
Piano-uittreksel, solopartij, playback-CD
Artikelnr.: 378111
voor: Altblokfluit, basso continuo
Artikelnr.: 200525
DOWANI 3 Tempi Play Along
voor: Sopraanblokfluit
Solopartij, playback-CD
Artikelnr.: 290230
Chester Woodwind Series
voor: Hobo, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 279907
Band I
voor: Altblokfluit [fluit/viool], basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 555945
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 655272
Studien-Edition
voor: Piano
Zakpartituur (Urtext)
Artikelnr.: 182063
Heft I
Hortus Musicus
voor: Altblokfluit [fluit/viool], basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 122127
Nach dem Originaldruck (Urtextausgabe) (Urtext)
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 125011
nach den Triosonaten für Orgel BWV 525-530
Heft I: Sonaten 1 und 2
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 117435
Henle Study Edition
voor: Piano
Zakpartituur (Urtext)
Artikelnr.: 155695
voor: Klarinet (bes), piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 166412
(Urtext)
voor: Piano
Artikelnr.: 216539
for Cello and Piano
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 214312
from Op. 1, Op. 2, Op. 5
Piano music pre-classicism
voor: Klavecimbel [piano]
Bladmuziek
Artikelnr.: 486232