Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
voor: Viool, piano [klavecimbel]
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1020966
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1681164
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1696768
aus "VI Sonates avec une Ouverture & Suite"
Sonate e Sinfonie con tromba sola 5
voor: 2 trompetten (d), 2 violen, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1671508
(Zongoraszonáta)
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1672518
volume 1: Nos. 1–3
voor: Cello, basso continuo
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 1668432
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1681120
for Cello, accompanied by a second Cello
voor: 2 cello's
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1669375
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 1676678
voor: Accordeon
Bladmuziek
Artikelnr.: 1696523
voor: Dwarsfluit, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1689882
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 1645846
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1645033
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1670116
voor: Viool, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1678440
Hob. XVI:32
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 1690693
voor: Fagot, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1689587
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1688001
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1660329
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1670120
voor: Viola da gamba, piano [orgel]
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 1676676
Nos. 4–6
voor: Cello, basso continuo
Partituur, losse partij
Artikelnr.: 1668431
kritisch revidierte Neuausgabe
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1678171
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 1696398
for Cello, accompanied by a second Cello
voor: 2 cello's
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 1669376
voor: Gitaar
Bladmuziek
Artikelnr.: 1690517
über den VIII. Ton des Magnificat
voor: Orgel
Bladmuziek
Artikelnr.: 1678162
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 1678454
Schirmer Performance Editions
voor: Piano
Bladmuziek, online audio
Artikelnr.: 1678143
Het land Wereldwijd heeft een eigen Stretta website. In het geval dat je bestelling in dit land geleverd wordt, kun je het beste naar deze site wisselen, zodat de juiste levertijden en -voorwaarden getoond worden. Je winkelmandje en account blijven ongewijzigd wanneer je van land wisselt.
Wisselen naar Stretta Music WereldwijdOp Stretta Music Nederland blijven