Een van de voornaamste instrumentale muzikale vormen is ongetwijfeld de sonate. De formele betekenis van het begrip “sonate”, dat afgeleid is van het Italiaanse woord “sonare” (“klinken” of “spelen”), is in de loop der jaren flink veranderd. Meer informatie over de ontwikkeling van de sonate en een groot aanbod van de barok tot nu vind je hier!
Het begrip “sonate” ontstond in de tweede helft van de 16e eeuw en werd gebruikt voor verschillende vormen van instrumentale composities voor twee of meer instrumenten. Zo zou er beter onderscheid gemaakt kunnen worden tussen deze stukken en solowerken voor toetsinstrumenten, of stukken met zang, zoals cantates.
De baroksonate onderscheidt zich vooral van de klassieke sonate door het grotere aantal delen (vier of meer), waarbij snelle en langzame tempi zich regelmatig afwisselen. De baroksonate kan ruwweg in twee vormen worden onderverdeeld:
Sonata da camera (“Kamersonate”) – deze vorm heeft een licht danskarakter en is de voorloper van de barokke danssuite.
Sonata da chiesa (“Kerksonate”) – is in de regel vierdelig, waarbij elk deel afwisselend langzaam of snel is. De delen zijn niet gebaseerd op dansritmes
Afhankelijk van de grootte van de bezetting kunnen baroksonates verder onderverdeeld worden in solosonates voor één instrument (meestal viool) en basso continuo en triosonates voor twee solo-instrumenten en basso continuo.
Een bekende componist van sonates is de Italiaan Arcangelo Corelli (1653 - 1713). Zowel de sonata da chiesas van Corelli als de sonata da cameras van Corelli zijn tegenwoordig nog altijd zeer geliefd bij zowel muzikanten als publiek.
Tussen de 17e en de 18e eeuw ontwikkelde de sonata da chiesa zich langzaam tot een vorm die tegenwoordig bekend staat als Napolitaanse ouverture, waarbij het inleidende langzame deel verdween en een driedelige vorm ontstond die qua tempostructuur van de verschillende delen (snel-langzaam-snel) niet alleen een basis vormde voor de klassieke sonate, maar ook voor veel andere muzikale vormen.
De Italiaanse componist Domenico Scarlatti (1685 - 1757) leverde in deze tijd een belangrijke bijdrage aan het formele ontstaan van de sonate. De sonates van Scarlatti werden over het algemeen geschreven in de oude sonatevorm: een eendelige compositie met twee contrasterende thema’s.
Tijdens het classicisme (1750- 1800) ontwikkelde de sonate zich verder. In deze tijd werd het begrip “sonate” hoofdzakelijk voor pianosonates, of sonates voor een solo-instrument met pianobegeleiding gebruikt. In de basis bestaat een klassieke sonate uit drie (soms vier) delen, waarbij het eerste (snelle) deel in de “sonatevorm” geschreven is; het tweede deel een langzaam karakter heeft en het derde deel in de regel weer snel is en allerlei muzikale vormen kan aannemen.
In een vierdelige sonate wordt doorgaans voor het laatste deel nog een dans in de vorm van een menuet of scherzo toegevoegd. De grootste bloeiperiode voor de sonate kwam voort uit de werken van drie componisten van de (eerste) Weense school: Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart en Ludwig van Beethoven. Een van de meest bekende sonates uit deze tijd is de Mondscheinsonate van Beethoven
Urtext
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 675550
Archivum Musicum Volume 85
voor: Viool, basso continuo
Bladmuziek (facsimile)
Artikelnr.: 675257
Jazziges Vortragsstück für Altsaxophon und Klavier
voor: Altsaxofoon, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 674541
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 674599
Urtext Primo – A new concept for the beginner
Edition with French and Spanish Commentary
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext, verzameling)
Artikelnr.: 674498
Bärenreiter Urtext
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 674549
Urtext Primo – A new concept for the beginner
Edition with German and English Commentary
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext, verzameling)
Artikelnr.: 498364
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 613305
für Klavier
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 673120
"Teufelstriller"
Bärenreiter Urtext
voor: Viool, basso continuo
Partituur, losse partijen (Urtext)
Artikelnr.: 672343
bearbeitet für Cembalo
voor: Klavecimbel
Bladmuziek
Artikelnr.: 671306
nach den Quellen herausgegeben
Wiener Urtext Edition
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 670231
Hammerklavier-Sonata
Wiener Urtext Edition
voor: Piano
Bladmuziek (Urtext)
Artikelnr.: 670227
Schott Piano Classics
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 669625
Six Sonatas for Musette, Hurdy Gurdy, Flute, Oboe or Violin and Basso continuo
attributed to Antonio Vivaldi
Bärenreiter Urtext
voor: Dwarsfluit [hobo/viool], basso continuo
Pianopartituur, partijen (Urtext)
Artikelnr.: 669078
for flute and basso continuo
Edited after the sources – Wiener Urtext Edition
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 665210
pour guitare
voor: Gitaar
Bladmuziek
Artikelnr.: 666661
Barocksonaten in Bearbeitung
voor: Altsaxofoon (es), basso continuo
Losse partij (Altsaxofoon solo)
Artikelnr.: 666437
Version for Arpeggione and Piano
Wiener Urtext Edition
voor: Cello, piano
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 666174
Arrangement for violin and piano by Anton Diabelli
Wiener Urtext Edition
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 666119
for Violoncello and Piano (2nd Violoncello)
voor: Cello, piano [2 cello's]
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 664663
für Bratsche (original für Violine)
voor: Altviool
Bladmuziek
Artikelnr.: 665864
Sonata-Fantasy
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 665208
voor: 3 dwarsfluiten (trio)
Speelpartituur
Artikelnr.: 638549
voor: 3 klarinetten (trio)
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 643140
für 2 Viole da gamba (Fagotte/Violoncelli) und Bc
Partitur und Stimmen (Bc nicht ausgesetzt)
voor: STREICH- UND ZUPFINSTRUMENTE HISTORISCHE INSTRUMENTE ZWEI GLEICHE UND KLAVIER
Artikelnr.: 637845
für Flöte und Klavier
voor: Dwarsfluit, piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 634753
KV 292
voor: Fagott (Violoncello) und Klavier
Artikelnr.: 605291
Venezia 1620
voor: Violine (Kornett oder Alt-Blockflöte) und continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 585346
for Flute and Basso Continuo
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek, CD
Artikelnr.: 491062
Musica Antiqua Bohemica 63
voor: Piano
Speelpartituur
Artikelnr.: 215716
voor: Dwarsfluit, viola da gamba, basso continuo
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 485589
voor: Cello, piano
Artikelnr.: 444884
Dowani 3 Tempi Play Along
voor: Sopraanblokfluit
Buch + CD
Artikelnr.: 483317
Dowani 3 Tempi Play Along
voor: Altblokfluit
Buch + CD
Artikelnr.: 483318
voor: Viool
Buch + CD
Artikelnr.: 471903
Dowani 3 Tempi Play Along
voor: Dwarsfluit
Bladmuziek, CD
Artikelnr.: 348540
Volume I
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Pianopartituur, solopartij
Artikelnr.: 148460
voor: Piano
Bladmuziek
Artikelnr.: 117318
Violinsonate
BÄRENREITER URTEXT
voor: Viool, piano
Spielpartitur, Stimme, Urtextausgabe
Artikelnr.: 116943
The Mannheim, Paris, Salzburg Sonatas
Bärenreiter Urtext
voor: Viool, piano
Pianopartituur, solopartij (Urtext)
Artikelnr.: 116515
voor: Cello, Basso continuo
Spielpartitur, Stimmensatz
Artikelnr.: 116074
nach der Sonate f-Moll für 2 Violinen, 2 Violen und Bc
eingerichtet für Blockflötenensemble SATTB
voor: 5 blokfluiten (SATTB)
Altblokfluit (losse partij)
Artikelnr.: 634585
voor: Sopran-Blockflöte (Flöte/Oboe/Violine) und Basso continuo
Artikelnr.: 314195
Cello-Bibliothek
voor: Cello, basso continuo
Pianopartituur, partijen
Artikelnr.: 299775
op. 2/4-6
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Artikelnr.: 242309
op. 2/1-3
voor: Dwarsfluit, basso continuo
Artikelnr.: 169401
Sonatas Nos. 4-6
op. 3
voor: Viool, gitaar
Partituur, losse partijen
Artikelnr.: 310762