Impressionisme/Verismo – Bladmuziek

Aan het einde van de 19e eeuw liep de periode van de romantiek, die bijna een hele eeuw lang de dominante kunststroming was geweest langzaam af. Samenhangend met de maatschappelijke veranderingen die plaatsvonden in deze tijd ontwikkelden zich allerlei nieuwe kunststromingen en trends. Twee belangrijke voorbeelden daarvan - impressionisme & verisme – stellen we hier aan je voor, inclusief interessante informatie over de beroemdste componisten uit deze stromingen en natuurlijk hun werken!

Impressionisme

Subtiele onscherpte, waarbij de belijning en absolute vormen van onderschikt belang worden; heldere intense kleuren; de stralende reinheid van een eerste indruk – uitdrukkingsmiddelen die vanaf de jaren 1870 tot het palet gingen behoren van een groep jonge Franse kunstenaars rondom Claude Monet, wiens schilderij “Impression Soleil Levant” de naamgever werd van deze (nieuwe) kunstrichting.

Impressionisme in de muziek

Het muzikale impressionisme maakt gebruik van gelijkaardige uitdrukkingsmiddelen. Muziekstukken worden klankschilderingen, waarbij klankkleuren en atmosfeer de boventoon voeren ten aanzien van melodische lijnen. Het muzikale impressionisme kent doorgaans een zeer vrije harmonische structuur (met veel chromatiek, heletoons toonladders, andere exotische ladders), maar vooral ook van totaal nieuwe instrumentaties, waarmee geprobeerd wordt nieuwe klankkleuren en -werelden te creëren.

De belangrijkste componisten uit deze richting zijn :

• Claude Debussy – Bladmuziek
• Maurice Ravel – Bladmuziek
• Manuel de Falla – Bladmuziek
• Ottorino Respighi – Bladmuziek
• Charles Tournemire – Bladmuziek
• Vítězslav Novák – Bladmuziek

Verisme

Het verisme was een totaal ander antwoord op de tekortkomingen van de romantiek. De naam van deze stroming, gebaseerd op het Latijnse “verus” (“waarachtig”), geeft de wens weer om tot een realistischere vertaling van de werkelijkheid en een natuurgetrouwere weergave van het menselijke karakter te komen. Het muzikale verisme kwam het sterkst naar voren in de Italiaanse operawereld. Deze Italiaanse opera’s stonden in schril contrast met de Duitse mythologische opera’s van Richard Wagner. Veristische opera’s kenmerken zich door hun muzikaal dramaturgische verwerking van realistische alledaagse thema’s. Niet alleen de positieve eigenschappen, maar ook de duistere kanten van het mens worden belicht.

Belangrijke componisten uit het verisme:

• Pietro Mascagni – Bladmuziek
• Ruggero Leoncavallo – Bladmuziek
• Umberto Giordano – Bladmuziek
• Giacomo Puccini – Bladmuziek
• Eugen d’Albert – Bladmuziek
• Francesco Cilea – Bladmuziek

Links naar andere stromingen/tijdperken binnen de muziekgeschiedenis:

• Renaissance – Bladmuziek
• Barok – Bladmuziek
• Classicisme – Bladmuziek
• Romantiek – Bladmuziek
• Modernisme – Bladmuziek
• Modern klassiek (na 1945) – Bladmuziek